Pentaqon Kiyevə müdafiə silahları göndərmək planlarını təsdiqləyib

Tarix: 16:30 08.07.2025
ABŞ-nin Müdafiə Nazirliyi Amerika administrasiyasının Ukraynaya əlavə müdafiə silahları ötürmək planlarını təsdiqləyib.
Məsələ ilə bağlı politoloq Elman Telmanoğlu “İnformator.az”a açıqlamasında bildirib ki, ABŞ Müdafiə Nazirliyinin Ukraynaya növbəti dəfə hərbi yardım paketini təsdiqləməsi beynəlxalq təhlükəsizlik sistemində, xüsusilə də Avroatlantik məkanında mövcud olan dinamikanın təkcə hərbi deyil, həm də siyasi və strateji aspektlərini üzə çıxarır:
“Bu addım yalnız Ukraynanın müdafiə qabiliyyətini gücləndirmək məqsədi daşımır, həm də Rusiya ilə strateji balansın qorunmasına xidmət edən daha geniş bir geosiyasi siyasətin tərkib hissəsidir. ABŞ-nin bu addımı ilk baxışdan Ukraynanın suverenliyini və ərazi bütövlüyünü dəstəkləməyə yönəlmiş müdafiə jesti kimi qiymətləndirilsə də, reallıqda daha dərin strateji niyyətlər daşıyır. Yardım paketi təkcə Ukraynanın öz ərazisini müdafiə etmək imkanlarını genişləndirmir, həm də NATO sərhədlərinin şərq cinahında Rusiya təhdidinə qarşı "dayanıqlılıq zənciri" yaradır. Yəni bu yardım Ukraynanı yalnız bir tərəfdaş kimi deyil, eyni zamanda Qərbin təhlükəsizlik siyasətində “tampon bölgə” kimi gücləndirmək məqsədi daşıyır. Dolayısıyla bu, strateji balansı qorumaqla bərabər, Rusiya üçün "qırmızı xətlərin" genişləndiyini nümayiş etdirir.
Vaşinqtonun yardım qərarı, xüsusilə son aylarda Rusiya ordusunun Xarkov vilayəti istiqamətində fəallaşması fonunda verilib. Belə ki, Ukrayna müharibəsində cəbhənin şərqində vəziyyətin kritik həddə çatması, ABŞ-nin cavab xarakterli addımlarını qaçılmaz edib. Yardım paketinə daxil edilən silahların — hava hücumundan müdafiə sistemləri, artilleriya sursatları və uzaqmənzilli raket texnologiyaları — məhz Rusiyanın təcavüzkar hərbi manevrlərinə qarşı nəzərdə tutulduğu aydın görünür. ABŞ bu vasitələrlə Rusiya tərəfinə həm texnoloji, həm də taktiki üstünlük əldə etməyə imkan verməmək niyyətindədir. Bununla yanaşı, bu yardım qərarı Moskvaya siyasi siqnal da göndərir: NATO və onun əsas dayağı olan ABŞ bu münaqişədə "yorulmayıb" və Kiyevə dəstəyi davam etdirmək niyyətindədir. Bu, Rusiyanın "Qərb dəstəyi zəifləyir" kimi iddialarına da dolayısı ilə cavabdır".
Müsahibin sözlərinə görə, ABŞ administrasiyasının bu qərarı, təkcə xarici siyasət kontekstində deyil, həm də daxili siyasi müstəvidə müəyyən hesablamalar əsasında verilib:
"2024-cü ilin noyabrında keçiriləcək prezident seçkiləri öncəsi, xüsusilə Co Baydenin liderlik qabiliyyəti və beynəlxalq arenadakı qərarları seçicilər üçün əhəmiyyətli göstəricilərdir.
Ukraynaya davamlı dəstək nümayiş etdirmək, Bayden administrasiyasının ‘qətiyyətli liderlik’ imicini gücləndirir. Digər tərəfdən, bu qərar Respublikaçılarla Demokratlar arasında xarici siyasət fərqliliyini daha da önə çıxarır. Respublikaçı qanadın müəyyən kəsimi yardım paketlərinə skeptik yanaşır və "Amerika prioritetlərini" önə çəkməyi tələb edir. Buna baxmayaraq, yardım qərarı, xarici siyasətdə ardıcıl və prinsipial mövqe sərgiləmək istəyən bir administrasiyanın daxili ictimai rəyə təsir etməyə yönəlik mühüm alətinə çevrilib. Əgər Ukrayna bu silahlarla əhəmiyyətli uğurlar qazanarsa, bu, Baydenin seçki platformasında “zəfər diplomatiyası” kimi təqdim oluna bilər. Nəticə olaraq isə, ABŞ-nin Ukraynaya hərbi yardımı təkcə müharibənin cəbhəsində vəziyyəti dəyişmək niyyəti daşımır. Bu, həm Rusiya ilə geosiyasi balansı saxlamaq, həm də daxili siyasi mövqeləri gücləndirmək üçün düşünülmüş, çoxşaxəli bir strategiyanın parçasıdır. Gələcəkdə bu dəstəyin davamı, həm cəbhədəki real nəticələrdən, həm də ABŞ ictimaiyyətinin və siyasi elitasının bu münaqişəyə olan münasibətindən asılı olacaq".
Çimnaz Telmanqızı